یک روش مفید برای بررسی تنگی و گرفتگی عروق محیطی، آنژیوگرافی است. این روش برای بررسی عروق پا، دست‌ها، لگن و سایر بخش‌های بدن استفاده می‌شود. در این روش، در صورت وجود گرفتگی، می‌توان از بالون یا استنت برای باز کردن عروق استفاده کرد و در صورت تنگی شدید، ممکن است نیاز به جراحی باشد. این روش باید توسط پزشک متخصص قلب و عروق انجام شود تا نتایج دقیق و مناسبی به دست آید.
بیماری عروق محیطی چیست؟
بیماری عروق محیطی باعث تأثیر بر روی شریان‌های محیطی می‌شود. در این بیماری، شریان‌های خونی ضخیم و سفت می‌شوند و انعطاف‌پذیری عروق را از بین می‌برند، که باعث محدود شدن جریان خون می‌شود. بیماری عروق محیطی می‌تواند تمام شریان‌های محیطی، از بزرگترین تا کوچکترین آنها را تحت تأثیر قرار دهد. بیماری‌هایی که عروق خونی خارج از قلب و مغز را درگیر می‌کنند، به بیماری عروق محیطی شهرت دارند. این بیماری اغلب در پا‌ها، دست‌ها، معده و کلیه‌ها رخ می‌دهد.
برای انتخاب بهترین روش درمان، از آنژیوگرافی عروق محیطی استفاده می‌کنیم. در ادامه، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی عروق محیطی به طور دقیق توضیح داده می‌شود.
آنژیوگرافی عروق محیطی
آنژیوگرافی عروق محیطی یک روش تشخیصی است که به پزشک متخصص قلب و عروق کمک می‌کند تا عروق و شریان‌های بسته شده را شناسایی کند و تصمیم بگیرد که آیا بیمار نیاز به جراحی برای بازکردن شریان‌های مسدود شده دارد یا خیر.
در این روش، ماده کنتراست داخل شریان تزریق می‌شود و با استفاده از اشعه ایکس، محل انسداد در عروق محیطی شناسایی می‌شود. آنژیوگرافی با استفاده از یک لوله بلند، نازک و قابل انعطاف انجام می‌شود و از زوایای مختلف عکسبرداری می‌کند.
انتخاب روش درمان بستگی به محل گرفتگی و انسداد شریان دارد و پزشک متخصص قلب و عروق با توجه به نتایج آنژیوگرافی، تصمیم‌گیری می‌کند که روش مناسب را برای درمان انتخاب کند.
روش انجام آنژیوگرافی پریفرال (محیطی)
- قبل از انجام کاتترگذاری، با پزشک خود در مورد دارو‌هایی که مصرف می‌کنید صحبت کنید و ممکن است لازم باشد برخی از دارو‌ها را متوقف کنید.
- یک فهرست از دارو‌های خود را تهیه کنید و به پزشکان و تکنسین‌ها بدهید تا بدانند که چه دارو‌هایی مصرف می‌کنید.
- از نیمه شب قبل از کاتترگذاری چیزی نخورید و نیاشامید.
- اگر مبتلا به دیابت هستید، با پزشکتان درباره مصرف غذا و انسولین قبل از کاتترگذاری صحبت کنید.
- اگر حساسیتی نسبت به مواد رنگی حاوی ید دارید، در روز قبل از کاتترگذاری دارو‌های دیگری دریافت خواهید کرد و استروئید تزریق خواهید شد.
- کاتترگذاری و آنژیوگرافی حدود ۲ تا ۳ ساعت طول می‌کشد و سپس شما چندین ساعت در اتاق ریکاوری تحت نظر خواهید بود.
- ممکن است قبل از کاتترگذاری آزمایش‌های خون، نوار قلب و تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس انجام شود.
- در طول کاتترگذاری، به شما برای وارد کردن کاتتر به درون سرخرگ ماده بی‌حس کننده موضعی تزریق می‌شود.
- ممکن است پزشک بیش از یک کاتتر را وارد بدن کند و از طریق آن مواد و لوازم مختلفی را به شریان مورد نظر منتقل کند.
- در طول آنژیوگرافی، ممکن است عوارضی مانند قرمز شدن، تهوع مختصر یا تپش قلب داشته باشید که این عوارض عادی هستند.
- پس از اتمام آنژیوگرافی، کاتتر برداشته شده و محل کاتتر به آرامی فشار داده می‌شود و بانداژ خواهد شد.
- بعد از آنژیوگرافی حداقل به مدت ۶ تا ۸ ساعت استراحت کنید و از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
- ممکن است به شما توصیه شود که مایعات زیادی مصرف کنید تا ماده رنگی از بدنتان دفع شود.
کاربرد آنژیوگرافی محیطی
آنژیوگرافی محیطی یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی و تشخیص مشکلات قلبی استفاده می‌شود. در این روش، یک ماده رنگی وارد رگ‌های خونی شما می‌شود و سپس تصاویری از عروق محیطی گرفته می‌شود.
این تصاویر به پزشک کمک می‌کنند تا به طور دقیق بررسی کند که آیا عروق قلبی تنگ شده‌اند یا خیر و در صورت لزوم، برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند.
برخی از کاربرد‌های آنژیوگرافی محیطی عبارت هستند از:
- انسداد شریان‌ها یا بیماری عروق محیطی (Peripheral Artery Disease – PAD)
- بررسی وضعیت عروق کلیه
- مشکلات در آئورت و شاخه‌های آن
- ناهنجاری‌های عروقی
- تشکیل لخته خون در عروق عمقی (Deep Vein Thrombosis – DVT)
- لخته خون در عروق ریه (Pulmonary Embolism – PE)
آنژیوپلاستی عروق محیطی
برای درمان شریان‌های مسدود شده در بدن، از روش آنژیوپلاستی با بالون استفاده می‌شود. در این روش، یک لوله کوچک سیمی به نام استنت در شریان قرار خواهد گرفت تا شریان مسدود شده را باز کند.
آنژیوپلاستی یک روش کم تهاجمی است که تحت بی‌حسی انجام می‌شود. کاتتر از دست یا کشاله ران وارد بدن می‌شود و با استفاده از تجهیزات تصویربرداری و پرتونگاری، به شریان مسدود شده وارد می‌شود.
در سر کاتتر، یک بالون قرار دارد که بعد از رسیدن به محل مسدود شده، باد می‌شود و بر روی پلاک یا چربی موجود در شریان فشار وارد می‌کند و قطر شریان را افزایش می‌دهد. سپس بالون منحرف شده و برداشته می‌شود.
این روش باعث افزایش جریان خون از طریق شریان محیطی می‌شود و برای قلب، خون لازم را تأمین می‌کند. در صورتی که عروق برای مدت طولانی مسدود شده باشند، جراحی ضروری خواهد بود.
علت انجام آنژیوپلاستی و استنت گذاری چیست؟
آنژیوپلاستی و استنت‌گذاری یک روش درمانی است که در صورت بوجود آمدن انسداد شریان به دنبال بیماری عروق محیطی، استفاده می‌شود. این روش امکان بازکردن انسداد و بازگرداندن جریان خون به شریان‌ها را فراهم می‌کند. عوارض بیماری عروق محیطی را کاهش داده و علائم آن را تسکین می‌بخشد. برای بهبود بیماری عروق محیطی، آنژیوپلاستی و استنت‌گذاری باید به همراه تغییر در شیوه زندگی انجام شود. این تغییرات شامل حذف یا درمان علل و عواملی است که به بیماری عروق محیطی منجر می‌شوند. این تغییرات می‌تواند شامل تغییر در رژیم غذایی، تمرینات فیزیکی منظم، کنترل فشار خون و کاهش استفاده از سیگار و الکل باشد.
همچنین، مصرف دارو‌ها و مراجعات منظم به پزشک متخصص قلب و عروق نیز برای مدیریت بهتر بیماری عروق محیطی توصیه می‌شود.
خطرات و عوارض آنژیوگرافی عروق محیطی
آنژیوگرافی عروق محیطی یک روش پزشکی است که برای تشخیص و ارزیابی بیماری‌های عروق خونی در بازو‌ها، پا‌ها و سایر قسمت‌های بدن استفاده می‌شود. در حالی که به طور کلی ایمن در نظر گرفته می‌شود، برخی از خطرات و عوارض بالقوه مرتبط با این روش وجود دارد. آگاهی از این خطرات قبل از انجام آنژیوگرافی بسیار مهم است.
خونریزی
در طول آنژیوگرافی، یک کاتتر نازک در رگ خونی قرار داده می‌شود. این می‌تواند گاهی اوقات باعث خونریزی در محل تزریق شود. در موارد نادر، ممکن است خونریزی قابل توجهی رخ دهد و نیاز به درمان پزشکی داشته باشد.
عفونت
خطر عفونت در محلی که کاتتر در آن قرار داده شده است وجود دارد. به طور معمول با رعایت بهداشت مناسب و استفاده از تجهیزات استریل می‌توان از این امر جلوگیری کرد.
واکنشهای آلرژیک
رنگ کنتراست اغلب در طول آنژیوگرافی استفاده می‌شود تا رگ‌های خونی را در تصاویر اشعه ایکس بیشتر نمایان کند. برخی از افراد ممکن است واکنش آلرژیک به رنگ داشته باشند که می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. مهم است که تیم پزشکی را از هرگونه آلرژی شناخته شده قبل از عمل مطلع کنید.
آسیب کلیوی
رنگ کنتراست مورد استفاده در آنژیوگرافی ممکن است باعث آسیب کلیه شود، به ویژه در افرادی که از قبل مشکلات کلیوی دارند. در صورت داشتن هرگونه مشکل کلیوی یا مصرف دارو‌هایی که ممکن است بر عملکرد کلیه تأثیر بگذارد، ضروری است به تیم پزشکی اطلاع دهید.
لخته شدن خون
در موارد نادر، خود این روش می‌تواند باعث ایجاد لخته‌های خون در رگ‌های خونی شود. این لخته‌ها می‌توانند منجر به عوارض جدی مانند سکته مغزی یا حمله قلبی شوند.
آسیب عصبی
در طی آنژیوگرافی احتمال کمی برای بروز آسیب عصبی وجود دارد، به خصوص اگر این روش شامل دسترسی به عروق خونی نزدیک اعصاب باشد. این می‌تواند منجر به بی‌حسی، ضعف یا درد موقت یا دائمی در ناحیه آسیب دیده شود.
جمع بندی
آنژیوگرافی عروق محیطی یک روش پزشکی است که برای تشخیص و ارزیابی بیماری‌های عروق خونی در بازو‌ها، پا‌ها و سایر قسمت‌های بدن استفاده می‌شود. یک لوله نازک به نام کاتتر در رگ خونی قرار می‌گیرد و رنگ کنتراست تزریق می‌شود تا رگ‌های خونی در تصاویر اشعه ایکس قابل مشاهده باشند.
در حالی که آنژیوگرافی عروق محیطی به طور کلی بی‌خطر است، خطراتی مانند خونریزی، عفونت، واکنشهای آلرژیک، آسیب کلیه، لخته شدن خون و آسیب عصبی وجود دارد. انجام آنژیوگرافی عروق محیطی در یک مرکز تخصصی معتبر و توسط یک پزشک متخصص قلب و عروق با تجربه برای کسب نتایج ایده‌آل از اهمیت بسزایی برخوردار است.